عناصر محیط بازاریابی

مهمترین عناصر محیط بازاریابی عبارتند از:

1- عوامل اجتماعی و فرهنگی. برخی از مهمترین این عوامل عبارتند از:

 - فرهنگ: فرهنگ مهمترین عنصر تعیین کننده ي خواسته ها و و رفتار هر فرد است. از بسته بندي محصول و برچسب آن گرفته تا کیفیت، خدمات، مکان وزمان خرید، قیمت و تبلیغات، همگی تحت تاثیر فرهنگ جوامع و افراد است که باید به دقت مورد مطالعه قرار گیرند.

 - سطح سواد: سطح سواد با نحوه ي عرضه و معرفی محصولات در بازار ارتباط دارد. در جامعه اي که در آن بیسوادي زیاد است ارائه ي آگهی تبلیغاتی در جراید موفق نخواهد بود. سواد در انتخاب محصول و شیوه ي کاربرد و نگهداري آن نیز نقش دارد.

 - ارزش هاي هسته اي: عبارتند از باور هاي ما به آنچه خوب و مطلوب است. ارزش هاي هسته اي یک فرهنگ ارزشهاي مشترکی هستند که نافذ و پایدارند و جگونگی کاربرد محصولات، مثبت یا منفی نگري نسبت به آنه و برقراري روابط بازار را تعریف می کنند. ارزش هاي هسته اي در جوامع سرمایه اي مثل فرد گرایی، رشد و توسعه و … ارزش هاي هسته اي در طول زمان تغییر می کنند و تکامل می یابند.

 - دین و مذهب: براي مثال در نظام ارزشی اسلام محصولات و خدماتی با عناوین حرام، مستحب و مکروه وجود دارد که در بازاریابی بسیار اهمیت دارد.

 - نحوه ي معاملات و شرایط کسب و کار  نحوه ي برخورد هاي تجاري و معامله در فرهنگ هاي مختلف با هم یکسان نیست. مثلا حضور به موقع در ملاقات ها، پوشاك و نحوه ي پوشش، نحوه ي مذاکره، رنگ هادر جوامع مختلف داراي تفاسیر مختلفاست.

 - سازمان هاي اجتماعی  در هر فرهنگ سازمان هایی وجود دارد که مورد پذیرش و احترام است؛براي مثال خانواده در فرهنگ ایرانی نقش مهمی دارد. سن، تخصص و موقعیت افراد در فرهنگ ها اهمیت ویژه اي دارد. شاغل شدن زن و مرد باعث شده تا بسیاري از محصولات و خدماتی که در گذشته چندان مطرح نبوده؛بسیار طرفدار پیدا کند

مثل فروشگاه هاي عرضه کننده غذا هاي آماده.

 - الگو هاي نهادي  سیستم هاي خرید و توزیع در کشور ها و شیوه ي خرید و مصرف در جوامع در حال دگرگونی است. مردم ایران دیگر تنها از مغازه هاي محلی خرید نمی کنند. فروشگاه هاي بزرگ و زنجیره اي در شبکه توزیع ایران نقش یافته اند.

2-  عوامل سیاسی، قانونی و اقتصادي. اصولا در بازاریابی سه عامل دولت، مشتریان و رقبا عوامل اساسی محیطی هستند که باید به طور دائم مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند.  مالیات ها، عوارض، سهمیه بندي ها، ممنوعیت برخی محصولات یا معامله با بعضی از کشور ها، محدودیت هاي مربوط به تبلیغات در بعضی از رسانه ها وتحریم ها، نمونه هایی از عوامل محیطی و غیر قابل کنترل هستند که به نحوي با دولت سر و کاردارند.

3- عوامل تکنولوژیک: تکنولوژي چند نقش عمده دارد که عبارتند از: جانشین ساختن محصولات و مواد جدید یا مصنوعی به جاي محصولات و مواد قدیمی یا طبیعی، صرفه جویی در میزان مصرف مواد، خود گردانی یا کم نیازي به نیروي انسانی، کوتاه شدن عمر محصولات و کهنگی سریع آنها و نوآوري مداوم.

4- عوامل رقابتی. رقابت به محیط ملی محدود نمی شود، بلکه دامنه آن بسیار گسترده تر است و باید به نیرو هاي رقابتی خارجی و بین المللی نیز توجه داشت.  کامیابی در بازاریابی امروز در ارزیابی دائم "خود، رقیب و مشتري" است که اصطلاحا در (customer ،company ،competitor) . 3شناخته می شود Cs انگلیسی با عنوان مهمترین نکاتی که باید در بررسی رقبا و محیط رقابت بدان توجه شود این است که رقبا چه کسانی هستند و در کجا قرار دارند؟آمیخته ي بازاریابی رقبا چگونه است؟سهم بازار آنها چقدر است؟نقاط ضعف و قوت آنان نسبت به ما چیست؟برنامه هاي آینده ي آنان چیست؟نقش رقباي داخلی و خارجی در کوتاه مدت و بلند مدت چگونه است؟