در مورد علل پیدایش آنومی در جامعه نظریات متفاوتی وجود دارد که یکی از مهمترین این نظریه ها, نظریه دورکیم و مرتون (Merton & Durkheim) را از متخصصان جامعه شناسی است. طبق این نظریه اگر بدلایل مختلف (مثل رشد سریع اقتصادی یا بحران اقتصادی یا نابرابری توزیع درآمد یا ...) در انسان نیاز شدید بوجود آید و امکان ارضای این نیاز (سطح درآمد کافی و متناسب با سطح نیاز ایجاد شده) برای فرد وجود نداشته باشد و راههای مشروع ارضای نیاز نیز محدود یا بسته باشد, از سوی دیگر کنترل های درونی و بیرونی نیز تضعیف شده باشند, افراد برای ارضای نیازهایشان بر انواع انحرافات و کارهای خلاف و غیرقانونی در جامعه روی می آوردند(رفیع پور, 1378). در ایران طبق تحقیقی که توسط خانم بابایی صورت گرفته (بابایی, 1380) نشان داده شده است که اجرای سیاستهای تعدیل اقتصادی باعث افزایش نابرابری توزیع درآمد و فقر شده است و همین افزایش نابرابری باعث گسترش ناهنجاری های اجتماعی و آنومی شده است که آن را بر میزان جرایم طلاق, خودکشی, جرائم اطفال و نوجوانان, سرقت, اختلاس و صدور چک بلامحل بررسی کرده است.